του Γιώργου Παλιάτσου

Ο πίνακας που δείχνει τη γεωμετρία ενός ποδηλάτου δρόμου ή βουνού, μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την επιλογή του σωστού ποδηλάτου ή μπορεί και να είναι ένας πίνακας με αριθμούς χωρίς κανένα νόημα. Εξαρτάται από τις γνώσεις που έχεις για να τον μεταφράσεις σε συμπεράσματα και να επιλέξεις το κατάλληλο μέγεθος και τύπο ποδηλάτου για σένα.

Η χρήση που θέλεις να κάνεις, η εμπειρία που έχεις, η φυσική σου κατάσταση και γενικότερα το προσωπικό σου στυλ ειναι δεδομένα που θα τα πάρεις μέσα από ένα πίνακα γεωμετρίας του ποδήλατου. Τo κύριο όμως δεδομένο που είναι το κατάλληλο μέγεθος ποδήλατου που χρειάζεσαι για να είσαι άνετος, να έχεις μια ευχάριστη βόλτα ή προπόνηση και να αποφύγεις πιθανούς τραυματισμούς στο μέλλον απο κακή στάση του σώματος.

Οπότε για να μην χάνουμε άλλο χρόνο, πάμε να δούμε τι είναι τελικά αυτός ο πινάκας και τι περιλαμβάνει.  Η γεωμετρία είναι ένας πινάκας με διάφορα νούμερα που αφορούν το μέγεθος, τις γωνίες και διάφορα θεωρητικά δεδομένα που θα βοηθήσουν στην κατανόηση της χρήσης που προορίζεται το συγκεκριμένο μοντέλο. Βέβαια, να έχουμε υπόψη οτι απο κατασκευαστή σε κατασκευαστή κάποιες μετρήσεις διαφέρουν και δεν αναφέρουν ολοι οι κατασκευαστές όλα τα δεδομένα για το ποδήλατο. Κάποια απο αυτά είναι το seatube, toptube, chaintay, reach, stack, headtube, headangle τα οποία θα εξηγήσουμε με σύντομη αλλά επαρκή ανάλυση ωστε την επόμενη φορά που θα πάτε σε κάποιο κατάστημα ή θα ψωνίσετε online, να είστε σε θέση να κάνετε τη πιο σωστή επιλογή όσον αφορά στη γεωμετρία.

Τα νούμερα κλειδί όσον αφόρα στο μέγεθος:

• Toptube – Μέγεθος οριζόντιου σωλήνα

Είναι το μήκος του οριζόντιου σωλήνα του ποδήλατου και σε αυτό βασίζεται το reach (θα δούμε παρακάτω) το όποιο είναι ίσως το πιο σημαντικό για το αν νιώθουμε ένα ποδήλατο μικρό ή μεγάλο και επηρεάζεται από ενα κοντό ή μακρύ λαιμό.

• Headtube length – Μήκος λαιμού ποδήλατου

Είναι η κάθετη μέτρηση του σωλήνα στο μπροστά μέρος του σκελετού. Συνήθως ανάλογα το μέγεθος χρησιμοποιούμε ενα ψηλό ή κοντό τιμόνι. Συνήθως, τα τουριστικά ποδήλατα έχουν μακρύ κάθετο λαιμό για πιο όρθια θέση και πιο άνετη οδήγηση, ενώ τα αγωνιστικά έχουν πιο κοντό μήκος για πιο επιθετική οδήγηση.

• Stack & Reach

Είναι τα βασικά πλέον νούμερα για τη αίσθηση του μεγέθους ενός ποδήλατου όταν το καβαλάς. Το stack είναι η καθετή απόσταση απο το κέντρο της μεσαίας τριβής εως το ύψος του λαιμού (headtube) του σκελετού, ενώ το reach αναφέρεται στην οριζόντια απόσταση απο το κέντρο της μεσαίας τριβής εως το κέντρο του λαιμού.

Εάν γνωρίζεις απο προηγούμενα ποδήλατα το stack και reach που σου ταιριάζει, τότε είναι ακριβώς τα δυο νούμερα που χρειάζεσαι για να επιλέξεις τον επόμενο σκελετό σου, καθότι ειδικά στα ποδήλατα βουνού που οι γωνίες στην σέλα είναι πιο μεγάλες η ιδία μέτρηση του toptube μπορεί να σημαίνει διαφορετικό reach.

Σε γενικές γραμμές ενα ποδήλατο επιδόσεων είναι χαμηλό και μακρύ, ενώ ενα καθημερινής χρήσης πρέπει να είναι λιγο πιο ψηλό και πιο κοντό για πιο χαλαρή θέση σώματος.

• Seatube angle – Γωνία σέλας

Επειδή το ύψος της σέλας μπορεί να είναι απο κοντό μέχρι πολύ μακρύ, μικρό ρολό παίζει το μέγεθος του κάθετου σωλήνα στη σέλα αλλα η γωνία που έχει. Γιατί συνήθως όσο πιο ψηλά πάει η σέλα τόσο πιο πίσω σε ρίχνει και αυτόματα επηρεάζει την απόσταση που έχεις απο το τιμόνι (reach). Συνήθως στα ποδήλατα δρόμου η γωνία ειναι τέτοια που δεν επηρεάζει πολυ το μέγεθος αλλά στα ποδήλατα βουνού είναι πολύ σημαντική για το μέγεθος την ώρα που είσαι καθιστός.

Αυτά βέβαια είναι κάποια νούμερα όσον αφόρα το μέγεθος, αλλά τι γίνεται με το χειρισμό του ποδήλατου;

Κάποιες πιο ιδιαίτερες  μετρήσεις μπορούν να μας βοηθήσουν στο να καταλάβουμε τη συμπεριφορά του ποδήλατου στο μονοπάτι ή στο δρόμο.

• Front-centre length

Το μήκος από το μπροστινό άξονα του πιρουνιού μέχρι το κέντρο της μεσαίας τριβής. Αυτή η περίεργη μέτρηση μας δείχνει την αμεσότητα του τιμονιού την ώρα της οδήγησης. Στα ποδήλατα δρόμου ειδικά ειναι σημαντικό για την ένταση των κραδασμών στο τιμόνι.

• Rear-centre length ή Chainstay

Είναι το ίδιο με το προηγούμενο μονο που αυτή τη φορά η μέτρηση γίνεται απο το πίσω άξονα εως τη μεσαία τριβή. Οσο πιο μακρύ, τόσο πιο αργό στις αλλαγές κατεύθυνσης αλλά σταθερό σε ταχύτητες και ανωμαλίες. Είσαι αναβατής χρονομέτρου η style;

• Bottom bracket height

Είναι το ύψος της μεσαίας τριβής απο το έδαφος. Ιδιαίτερη επίσης μέτρηση αλλά πολύ σημαντική γιατί επηρεάζει το πού βρίσκεται το κέντρο βαρύτητας. Όσο πιο χαμηλά τόσο πιο σταθερό, αλλά όμως υπάρχει όριο ώστε να μην βρίσκουν τα πετάλια κάτω στο έδαφος. Επίσης, μια οχι τόσο κοντή μεσαία τριβή σου δίνει τη δυνατότητα να πεταλαρεις σε πολλά διαφορετικά σημεία, όπως στροφές ή ανωμαλίες (αν αντέχεις φυσικά). Άρα δεν υπάρχει σωστό η λάθος, αλλά τι είδους ποδηλασία κάνεις και σε τι είδους τερέν.

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά στο πίνακα γεωμετρίας θα σας δώσουν μια εικόνα για μέγεθος, το τύπο του ποδήλατου και την αίσθηση που θα έχετε την ώρα της οδήγησης. Φυσικά, όπως προαναφέραμε εξαρτάται απο το προσωπικό σας στυλ, την εμπειρία σας και τους στόχους σας. Σίγουρα, ενα ακατάλληλο μέγεθος δεν θα σας αποζημιώσει και ίσως να σας απωθήσει απο τις κυριακάτικες βόλτες.

Μην πέσετε, όμως, στο τρυπάκι της υπεραναλυσης γιατί ο καλύτερος τρόπος τελικά για να βρείτε το ιδανικό ποδήλατο είναι να ανέβετε σε μια SELA ή ακόμα καλύτερα σε πολλές διαφορετικές και να βάλετε χιλιόμετρα στα πόδια σας. Τότε θα ξέρετε…