Αρκετές φήμες υπήρχαν το τελευταίο διάστημα σχετικά με την εμφάνισης μετάδοσης 1Χ με 12 σχέσεις πίσω. Τελικά, επιβεβαιώθηκαν όλες οι φήμες στην επίσημη παρουσίαση της XX1 και της X01 Eagle δύο νέων σειρών μετάδοσης της SRAM οι οποίες είναι 1Χ12!

Για αρκετούς οι μεταδόσεις 1Χ ήταν αυτό που έλειπε από την ποδηλασία βουνού, καθώς τις περισσότερες φορές τα μπροστινά σασμάν μόνο προβλήματα και φασαρία παρουσίαζαν παρά κάποια ουσιαστική λύση. Η αρχή έγινε το 2007 με την εμφάνιση της XX1 μιας μετάδοσης με 11 γρανάζια πίσω και 1 μπροστά που υποσχόταν εύρος σχέσεων παρόμοιο με το εύρος μιας διπλής μετάδοσης το οποίο έφτανε το 420%. Για αρκετούς βέβαια δεν ήταν αρκετό και ήθελαν ακόμη μεγαλύτερο εύρος από μια μετάδοση με ΈΝΑ γρανάζι μπροστά.

Έτσι, λοιπόν, γεννήθηκε η XX1/X01 Eagle με κασέτα 10-50 που μεταφράζεται σε 500% εύρος και βάρος ελαφρώς χαμηλότερο από μια μετάδοσης 2Χ10. Σύμφωνα με τον Διευθυντή Προϊόντων μετάδοσης της SRAM Chris Hilton, δεν πρόκειται η SRAM να ασχοληθεί ξανά στο μέλλον με την διαδικασία εξέλιξης ή παραγωγής εμπρόσθιου εκτροχιαστή (σασμάν).

Η μετάδοση πήρε το όνομα Eagle καθαρά συμβολικά από την πολύ μεγάλη κυνηγητική ικανότητα του αετού και επειδή είναι το παγκόσμιο σύμβολο ελευθερίας.

Αυτή την στιγμή υπάρχουν δύο προτάσεις για την μετάδοση Eagle, η ΧΧ1 και η Χ01. Η πρώτη προορίζεται καθαρά για χρήση cross-country και είναι λίγο πιο ελαφριά, ενώ η δεύτερη προορίζεται για όλες τις υπόλοιπες χρήσεις στο βουνό και είναι κατασκευασμένη έτσι ώστε να αντέξει στις υψηλές καταπονήσεις των κορυφαίων αθλητών στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Enduro. Ας δούμε, όμως, τι αλλαγές έχουν γίνει καθώς δεν είναι μόνο η προσθήκη ενός ακόμη γραναζιού.

Κασέτα X-DOME

Το σημείο της μετάδοσης που πραγματικά ξεχωρίζει με το χρυσό χρώμα της αλλά και με το θηριώδες μέγεθος της, καθώς το γρανάζι με τα 50 δόντια είναι ίδιο με διαστάσεις με έναν δίσκο φρένου 180mm! Δεν απαιτείται κάποια αλλαγή στο κέντρο του τροχού παρά μόνο το XD-Adapter το οποίο υπάρχει ήδη σε όσους έχουν 11-πλη μετάδοση SRAM. Το μεγάλο θετικό -το οποίο μας έχει εκπλήξει κιόλας- είναι πως η μετάδοση είναι συμβατή με όλους τους τύπους πλαισίων, από τα ποδήλατα με κλασικό QR μέχρι τα 142Χ12 και τα boost. Σε σύγκριση με την 11-πλη κασέτα στην 10-50 το 42αρι γρανάζι βρίσκεται λίγο πιο κοντά στα υπόλοιπο γρανάζια για καλύτερο chainline, ενώ το 50αρι λίγο πιο κοντά στον τροχό. Λόγω όμως της σχεδίασης των τροχών παραμένει αρκετός ελεύθερος χώρος μεταξύ του γραναζιού, του πίσω σασμάν και των ακτινών.

Πολλές δοκιμές έγιναν μέχρι να καταλήξουν στο 50αρι γρανάζι ενώ έγιναν δοκιμές και με μεγαλύτερα, αλλά και με μικρότερα. Για να λυθούν όποια προβλήματα στις αλλαγές μεταξύ των 2 τελευταίων γραναζιών έγινε νέα σχεδίαση στα σημεία όπου αλλάζει η αλυσίδα για να γίνουν όσο πιο γρήγορες και αθόρυβες οι αλλαγές μεταξύ τους. Η κλιμάκωση στις υπόλοιπες σχέσεις, παραμένει ίδια με την 10-42 εκτός του γεγονότος ότι όλα τα γρανάζια ήρθαν ελάχιστα πιο κοντά μεταξύ τους. Οι κασέτες στα πρώτα 11(!) γρανάζια είναι κατασκευασμένες από ένα κομμάτι σιδήρου, το οποίο στην συνέχεια λαμβάνει μια επίστρωση με Νιτρίδια Τιτανίου (Titanium Nitride) με την ΧΧ1 να είναι χρυσή και την Χ01 να είναι μαύρη. Το 50αρι γρανάζι είναι αλουμινένιο για χαμηλότερο βάρος.

Μπροστά γρανάζι X-SYNC 2

Μπροστά γρανάζι της σειράς έχει αλλάξει αρκετά ώστε να είναι πιο ισορροπημένο όσον αφορά την διάρκεια ζωής του αλλά και την συγκράτηση της αλυσίδας. Για να επιτευχθεί αυτό, τα δόντια του έχουν μια ελαφριά κυρτότητα. Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός προέκυψε από την φθορά που παρατηρήθηκε στα παλαιότερα γρανάζια. Ολοένα και περισσότεροι αναβάτες που μετέβαιναν στο 1Χ άρχισαν να χρησιμοποιούν μικρότερα γρανάζια μπροστά στα οποία το φορτίο της αλυσίδας ήταν μοιρασμένο σε λιγότερα δόντια, άρα υπήρχε πολύ μεγαλύτερη φθορά. Μόλις τα πρώτα 2-3 δόντια που εμπλεκόταν η αλυσίδα έπαιρναν όλο το φορτίο και αυτό οδηγούσε σε πρόωρη φθορά. Ο νέος σχεδιασμός βοηθά η κατανομή του φορτίου της αλυσίδας να γίνεται σε περισσότερα δόντια. Αυτό οδηγεί σε σχεδόν 4-πλάσια διάρκεια ζωής σε σύγκριση με τα πρώτα Χ-Sync γρανάζια.
Τα καινούρια γρανάζια είναι μόνο direct-mount και θα υπάρχουν σε 30-32-34-38 για τους κατασκευαστές ποδηλάτων, ενώ στο εμπόριο σε πρώτη φάση θα κυκλοφορήσει μόνο το 32Τ.

Αλυσίδα

Λόγω της «συμπύκνωσης» των γραναζιών χρειαζόταν και καινούρια αλυσίδα. Με το κενό στην 11-αρα κασέτα μεταξύ των γραναζιών να είναι στα 3,8mm οι αλυσίδες ήταν 5,6mm. Στην 12-αρα όμως που μειώθηκε η απόσταση αυτή στα 3,65mm η αλυσίδα λέπτυνε στα 5,25mm. Ίσως το πλάτος της να είναι το τελευταίο που ασχολήθηκαν οι μηχανικοί καθώς είχαν στο μυαλό τους να κάνουν μια αλυσίδα η οποία θα είχε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, θα ήταν πιο ήσυχη και θα «αγκάλιαζε» καλύτερα το μπροστά γρανάζι.

Για να το πετύχουν αυτό έφτιαξαν μια ολοκαίνουρια γραμμή παραγωγής στην Γερμανία όπου οι αλυσίδες ξεκινάνε από φύλλα σιδήρου και από εκεί ξεκινάει η διαμόρφωση τους. Με μια διαδικασία υψηλής ακρίβειας κατάφεραν να κατασκευάσουν μια αλυσίδα η οποία έχει λιγότερες πιθανότητες να σπάσει καθώς οι ανοχές μεταξύ των μερών της είναι ελάχιστες. Με 37 βήματα κατά την παραγωγή της και διαφορές δεκάτων από βήμα σε βήμα οι οπές και οι πείροι έχουν την απαραίτητη ακρίβεια.

 
Εσωτερικά η καινούρια αλυσίδα δεν έχει κάποια διαμόρφωση, καθώς αυτή απαιτούταν μόνο ώστε να επιτυγχάνονται αλλαγές των μπροστά δίσκων, ενώ δημιουργούσε θόρυβο και πρόωρη φθορά (λόγω της λάσπης και της σκόνης που παρακρατείτο). Επίσης, έγινε αλλαγή στους πείρους καθώς πλέον δεν προεξέχουν καθόλου από την αλυσίδα (στις 11-πλες προεξείχαν μόλις 0,1mm) και αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που κατάφεραν και έβαλαν 12 ταχύτητες χωρίς να χρειάζεται κάποια αλλαγή στα πλαίσια των ποδηλάτων. Οι αλυσίδες έχουν και αυτές επίστρωση νιτριδίων τιτανίου για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, ενώ οι πείροι επεξεργάζονται με χρώμιο.

Πίσω εκτροχιαστής-σασμάν

Λειτουργικά όμοιο με τον 11-αρη προκάτοχό του αλλά βελτιωμένο σε σημεία. Η προσθήκη ενός κουζινέτου Igus για ομαλότερη κίνηση του εκτροχιαστή κατά την αλλαγή ταχυτήτων, ενώ υπάρχει και μια ροδέλα ώστε να αποτρέπει την παραπάνω σύσφιξη που προκαλούσε προβλήματα στις αλλαγές των ταχυτήτων. Το κάτω γρανάζι έχει αποκτήσει ακόμη 2 δόντια και φτάνει τα 14, ενώ έχουν διαμόρφωση όμοια με τα X-Sync γρανάζια πρώτης γενιάς ώστε να διευκολύνεται η κίνηση της αλυσίδας. Η κάτω τροχαλία απέκτησε 2 δόντια ακόμη για να μην χρειαστεί να μεγαλώσει σε μήκος το σασμάν για να μπορεί να καλύψει το 50αρι γρανάζι. Οι διαφορές μεταξύ των ΧΧ1/Χ01 περιορίζονται στο πως το πρώτο έχει βραχίονα από ανθρακονήματα ενώ το δεύτερο από αλουμίνιο. Επίσης, οι βίδες και τα υπόλοιπα εξαρτήματα στο ΧΧ1 είναι από τιτάνιο και αλουμίνιο, ενώ στο Χ01 είναι ανοξείδωτα.

Το σασμάν συνοδεύει ειδικό εργαλείο για την σωστή ρύθμιση του b-tension ενώ αναβάθμιση έχει γίνει και στο clutch του σασμάν, αλλά και στο σημείο όπου υπάρχει το lock-button.

Δισκοβραχίονες

Μέχρι στιγμής η SRAM έβγαζε τριών τύπων δισκοβραχίονες -XC, All Mountain, Gravity- οι οποίοι όμως όλοι περνούσαν τις Gravity προδιαγραφές. Αυτό σημαίνει πως ο ΧΧ1 δισκοβραχίονας μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ακόμη και για downhill, άρα είχε περίσσιο βάρος για καθαρή XC χρήση. Στην Eagle πλέον θέλησαν να κάνουν έναν διαχωρισμό και να κάνουν τον δισκοβραχίονα πιο XC, άρα και λιγότερο πιθανό να χτυπηθεί από πέτρες ή να χρειαστεί να αντέξει προσγειώσεις από τεράστια άλματα. Για να το κάνουν αυτό μείωσαν το βάρος, καθώς πλέον είναι κούφιος εσωτερικά ενώ έχει και διαφορετική στρώση των ανθρακονημάτων. Ακόμη βέβαια έχει ανοχές πολύ μεγαλύτερες από ότι θα χρειαστεί κάποιος σε XC, καθώς αρκετοί θα τον χρησιμοποιήσουν και για All Mountain.

Ο Χ01 από την άλλη, εσωτερικά δεν είναι κούφιος, αλλά έχει ένα αφρώδες υλικό ενώ έχει ενίσχυση στα άκρα των πεταλιών για να αντέχουν τα χτυπήματα από τις πέτρες. Ο ΧΧ1 είναι περίπου 30 γραμμάρια ελαφρύτερος από τον Χ01 και 50 γραμμάρια πιο ελαφρύς από την προηγούμενη γενιά ΧΧ1.

Shifters

Εδώ έχουμε ελάχιστες διαφορές σε σύγκριση με τα 11-πλα shifters οι οποίες αφορούν την διάρκεια ζωής και την αίσθηση που προσφέρουν. Το ΧΧ1 έχει περίβλημα από ανθρακονήματα, ενώ το Χ01 είναι αλουμινένιο.

Δυστυχώς δεν υπάρχει συμβατότητα της Eagle με τις παλαιότερες σειρές, εκτός από τα μπροστά γρανάζια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις 11-πλες μεταδόσεις.

Οι τιμές που έχει ανακοινώσει η SRAM στο site της είναι:

ΧΧ1 Eagle μετάδοση: 1500€
Χ01 Eagle μετάδοση: 1280€

• Tags: 1x, sram eagle 1x12, ποδήλατο βουνού