Δεν υπάρχει άλλο εξάρτημα στο ποδήλατο το οποίο είναι πιο απαραίτητο από την αλυσίδα της μετάδοσης. Πολλές φορές όμως περνάει απαρατήρητη από τους ιδιοκτήτες των ποδηλάτων και δεν της προσδίδουν όσο προσοχή της αρμόζει.
Παρακάτω συγκεντρώσαμε μερικά στοιχεία που ίσως δεν γνωρίζατε για τις αλυσίδες. Από εδώ και πέρα όμως θα ξέρετε ό,τι χρειάζεται ώστε να κάνετε τους «έξυπνους» στους φίλους σας, αλλά και να κρατάτε σε τέλεια κατάσταση την δική σας αλυσίδα!
-Τα πρώτα ποδήλατα δεν είχαν αλυσίδα. Το πιο γνωστό «παλιό» ποδήλατο σε όλους μας είναι το Penny Farthing. Έχετε προσέξει όμως πως το συγκεκριμένο ποδήλατο δεν έχει αλυσίδα, αλλά τα πετάλια είναι άμεσα συνδεδεμένα με τον τροχό που δίνει την κίνηση; Όσο πιο γρήγορα κινούσε τα πόδια του ο αναβάτης τόσο πιο γρήγορα πήγαινε, βέβαια όσο διασκεδαστικό και αν φαίνεται το να καβαλάς ένα τέτοιο ποδήλατο τόσο δύσκολο και επίπονο είναι σε περίπτωση που χάσεις την ισορροπία σου! Μερικά ποδήλατα σήμερα, δεν κάνουν χρήση αλυσίδας στην μετάδοση αλλά ιμάντα –δες εδώ.
-Η ποδηλατική αλυσίδα είναι πολύ πιο σύνθετη κατασκευή από ότι περιμένεις. Υπάρχουν αλυσίδες οι οποίες έχουν μέχρι και 116 συνδέσμους. Σε μια τέτοια αλυσίδα περιλαμβάνονται περισσότερα κινούμενα μέρη από οποιοδήποτε άλλο εξάρτημα του ποδηλάτου. Βέβαια ελάχιστες είναι οι φορές που χρησιμοποιούνται όλοι οι σύνδεσμοι της αλυσίδας καθώς τις περισσότερες φορές αφαιρούνται μερικοί. Η αλυσίδα θα πρέπει να είναι τόσο μακριά ώστε να επιτρέπει την επιλογή όλων των ταχυτήτων πίσω με τον μεγάλο δίσκο μπροστά, αλλά ταυτόχρονα τόσο «κοντή» ώστε να κρατείται υπό τάση όταν επιλέγετε τον μικρό δίσκο μπροστά με το μικρό γρανάζι πίσω. Ο πιο εύκολος τρόπος για να υπολογίσετε το μήκος της αλυσίδας είναι να πάρετε ως «μέτρο» την παλιά σας αλυσίδα.
4 τρόποι για να προστατέψετε την αλυσίδα του ποδηλάτου.
-Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο! Το 1954μ ένας Σκωτσέζος καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης τριών ετών επειδή επιτέθηκε τον υπεύθυνο θεάτρου της Γλασκώβης με μια ποδηλατική αλυσίδα. Τουλάχιστον τώρα θα ξέρετε τι θα πρέπει να κάνετε σε περίπτωση που γίνει zombie apocalypse και εσείς κόβετε βόλτες με το ποδήλατο…(!)
Ο τρόπος που ποδηλατείτε επηρεάζει την διάρκεια ζωής της αλυσίδας. Όταν ποδηλατείτε και έχετε ψηλό ρυθμό περιστροφής των ποδιών (ψηλό cadence) όχι μόνο είστε πιο αποδοτικοί, αλλά «σώζετε» και την μετάδοση σας. Όταν ποδηλατείτε με μεγαλύτερη αντίσταση η αλυσίδα πρέπει να ανεχτεί περισσότερες καταπονήσεις, άρα μειώνεται και η διάρκεια ζωής της. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να αποφεύγετε τον συνδυασμό γραναζιών τα οποία προκαλούν την αλυσίδα να δουλεύει υπό μεγάλη γωνία (να στραβώνει που λέμε) καθώς και αυτό προκαλεί πρόωρες φθορές. Γενικά θα πρέπει να χρησιμοποιείται το μικρό μπροστά γρανάζι με τα 4 μεγάλα πίσω, το μεσαίο μπροστά με σχεδόν όλα τα γρανάζια πίσω εκτός από τα 2 άκρα (τέρμα μικρό και πολύ μεγάλο) ενώ το μεγάλο γρανάζι μπροστά με τις 4 πιο βαριές ταχύτητες πίσω.
Η συχνή αντικατάσταση της αλυσίδας μεγαλώνει την διάρκεια ζωής της μετάδοσης. Οι περισσότεροι μηχανικοί ποδηλάτων συστήνουν αντικατάσταση της αλυσίδας κάθε περίπου 5000-7000 χιλιόμετρα για τα ποδήλατα δρόμου, ενώ για τα ποδήλατα βουνού τα χιλιόμετρα είναι περίπου στα 1500-2500.
Ξέρατε ότι στο Tour de France πολλοί αναβάτες φθείρουν δύο και τρεις αλυσίδες κατά την διάρκεια του αγώνα;
Ο πιο εύκολος τρόπος για να δείτε αν η αλυσίδα του ποδηλάτου χρειάζεται αντικατάσταση είναι με το ειδικό εργαλείο που μετράει την φθορά (επιμήκυνση) της αλυσίδας. Βέβαια μια καλή συντηρημένη αλυσίδα, η οποία καθαρίζεται και λιπαίνεται σωστά και συχνά μπορεί να αντέξει πολλά περισσότερα χιλιόμετρα. Βέβαια όσο φθείρεται η αλυσίδα χάνετε και σε απόδοση, οπότε μην απορείτε γιατί δεν μπορείτε να φτάσετε τους χρόνους σας σε ορισμένα σημεία.
Η μαυρίλα που πιάνει η αλυσίδα -που είναι ένα μείγμα λαδιού και σκόνης- δουλεύει ως μια πάστα η οποία επιταχύνει κατά 2 φορές τουλάχιστον την φθορά της αλυσίδας αλλά και της μετάδοσης σας. Καλύτερα λοιπόν να αλλάζετε συχνά την αλυσίδα -της οποίας το κόστος δεν ξεπερνάει τα 25€- παρά κάθε χρόνο να χρειάζεστε 300 και βάλε ευρώ για να αλλάξετε μετάδοση.
Ξέρετε πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να αντικαταστήσετε την αλυσίδα του ποδηλάτου;
Πρέπει να καθαρίζετε την αλυσίδα. Όπως και όλη την μετάδοση. Για να μπορέσετε να κρατήσετε την αλυσίδα σε καλή κατάσταση για πολλά χιλιόμετρα δεν αρκεί μόνο η λίπανση. Θα πρέπει κάθε φορά πριν την λίπανση να καθαρίζετε την αλυσίδα. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι για να καθαρίσετε την αλυσίδα και σχεδόν όλοι είναι σωστοί. Είτε την σκουπίσετε με ένα πανί, είτε την βάλετε σε ειδικό πλυντήριο με degreaser το μόνο σίγουρο είναι πως της δίνετε «έξτρα» ζωή. Αν βέβαια είναι πολύ βρώμικη καλό θα ήταν να απευθυνθείτε στο ποδηλατάδικο σας ώστε να την καθαρίσουν οι ειδικοί!
Τέλος, μετά από κάθε πλύσιμο του ποδηλάτου, στεγνώνετε την αλυσίδα, την λαδώνετε -κρίκο προς κρίκο- και αφού αφήσετε το λάδι να δράσει για 15-20 λεπτά σκουπίζετε απαλά με ένα καθαρό πανί το περίσσιο λάδι.
