Δεν είναι λίγες οι φορές που μετά από μια πολύ γεμάτη ημέρα ποδήλατο έρχεται η στιγμή που ζητάμε σαν τρελοί μια -ή δυο, μπορεί και τρεις- μπύρες. Σίγουρα μετά από μια πολύ-ωρη προπόνηση ο οργανισμός είναι αφυδατωμένος, σίγουρα έχει ανάγκη από θερμίδες -νηστικός- αλλά παρά ταύτα νιώθουμε πολύ καλά. Αυτό όμως που δεν θα έχεις σκεφτεί ποτέ σου, είναι το πως μπορεί αυτή η μπύρα -ή οι μπύρες- να επηρεάσουν το σώμα σου κατά την διάρκεια της αποθεραπείας. Σε τι κατάσταση θα είσαι την επόμενη ημέρα;
Όλοι γνωρίζουμε τις παρενέργειες του αλκοόλ στον ανθρώπινο οργανισμό. Δυσκολία συντονισμού, επηρεασμός της λήψης αποφάσεων, αλλοίωση αισθήσεων και άλλα. Πέρα όμως από τις νοητικές επιδράσεις υπάρχουν και επιδράσεις στον μεταβολισμό, στην λειτουργία των μυών, την θερμορύθμιση, στην καρδιαγγειακή λειτουργία όπως και στην νευρολογική λειτουργία.
Τα αλκοολούχα ποτά έχουν θερμίδες τις οποίες χρησιμοποιεί το σώμα για ενέργεια, αλλά μεταβάλλουν τις μεταβολικές διαδικασίες. Παρεμποδίζουν την σύνθεση του γλυκογόνου, παρεμποδίζοντας την λήψη ενέργειας από τους μύες. Επίσης αυξάνεται η παραγωγή ινσουλίνης, γεγονός που αναστέλλει περαιτέρω την σύνθεση και την αποθήκευση του γλυκογόνου.
Καθώς λοιπόν το γλυκογόνο γίνεται λιγότερο προσιτό, μειώνεται και η διαθέσιμη ενέργεια προς τους μύες. Υπάρχουν ακόμη κάποιες θεωρίες που συνδέουν το αλκοόλ με τις κράμπες -αν και όχι πολύ σαφές ακόμη- αλλά σίγουρα η αφυδάτωση που προκαλείται στον οργανισμό από το αλκοόλ παίζει σημαντικό ρόλο.
Θερμορύθμιση. Το αλκοόλ είναι διουρητικό και αναγκάζει τον οργανισμό στην ούρηση των περιττών υγρών. Επίσης είναι αγγειοδιασταλτικό με συνέπεια την αυξημένη απώλεια υγρών μέσω της εξάτμισης. Μια νύχτα με ποτά ακολουθείται συνήθως και από αρκετό ιδρώτα. Οι μικρότερες ποσότητες υγρών αυξάνουν την καρδιαγγειακή προσπάθεια του οργανισμού και μειώνεται η ψύξη λόγω εξάτμισης. Αυτό οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος.
Η αφυδάτωση μειώνει τον όγκο του αίματος, αυξάνει το ιξώδες και κάνει την καρδιά να λειτουργεί πιο έντονα ώστε να καλύψει τις απαιτήσεις των μυών. Αυτό οφείλεται στην λιγότερο αποτελεσματική μεταφορά οξυγόνου από το αίμα στο μυϊκό σύστημα -άρα μειωμένη απόδοση.
Εν συνεχεία, επηρεάζεται η νευρολογική λειτουργία καθώς το αλκοόλ είναι κατευναστικό και οδηγεί σε βραδύτερη γνωστική ικανότητα. Επίσης μειώνει την ικανότητα απορρόφησης των βιταμινών Β, οι οποίες είναι απαραίτητες για την νευρολογική λειτουργία, μαζί με τον ψευδάργυρο ο οποίος είναι κρίσιμος για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Τέλος, παρεμποδίζεται η ποιότητα του ύπνου που είναι πολύ κρίσιμη όσον αφορά την “επιδιόρθωση” του σώματος.
Επηρεάζει ή όχι το αλκοόλ την απόδοση;
Μικρές ποσότητες αλκοόλ στον οργανισμό έχουν περιορισμένη επίδραση στην αερόβια απόδοση. Βέβαια όταν ξεπεράσει ο αθλητής το αερόβιο κατώφλι οι επιδράσεις στην αερόβια απόδοση γίνονται αρκετά πιο έντονες. Σε ένα άθλημα αντοχής όπως είναι η ποδηλασία, οποιαδήποτε μικρή απώλεια της αερόβιας απόδοσης αυτομάτως σημαίνει μεγαλύτερη μείωση των επιδόσεων στον δρόμο.
Μεγαλύτερες απώλειες όμως προκύπτουν από την αναστολή των θερμορυθμιστικών διαδικασιών. Η υψηλότερη θερμοκρασία σώματος οδηγεί με μεγαλύτερη απώλεια υγρών μέσω του ιδρώτα. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει μικρότερος όγκος αίματος και μεγαλύτερη καταπόνηση της καρδιάς για την ίδια απόδοση. Το αποτέλεσμα; Μειωμένη απόδοση λόγο του λιγότερου οξυγόνου στους μύες και περισσότερες ενεργειακές απαιτήσεις από τον οργανισμό ώστε να μπορέσει να διατηρήσει την αυξημένη ροή του αίματος.
Τέλος το μειωμένο γλυκογόνο σημαίνει λιγότερη διαθέσιμη ενέργεια για τους μύες, γεγονός που περιορίζει τον χρόνο μέχρι την εξάντληση. Επίσης αυξάνεται η κατανάλωση υδατανθράκων το οποίο με την σειρά του αναστέλλει την σύνθεση της χρησιμοποιήσιμης τριφωσφορικής αδενοσίνης ή ATP του καυσίμου για τους μύες.
Πως το αλκοόλ επηρεάζει την αποθεραπεία.
Η μεγαλύτερη παρενέργεια του αλκοόλ στην αποθεραπεία είναι η κακή ποιότητα ύπνου. Ο περιορισμός του ύπνου μειώνει αυτομάτως τον διαθέσιμο χρόνο που έχει ο οργανισμός για να “αυτό-επιδιορθωθεί” αλλά και για να εκτελέσει σημαντικές λειτουργίες του εγκεφάλου. Όταν κοιμόμαστε ο οργανισμός παράγει την αυξητική ορμόνη HGH, μια ισχυρή χημική ουσία που προάγει την ανάπτυξη των κυττάρων και την αναγέννηση. Χωρίς αυτή την ουσία το σώμα αρχίζει να καταρρέει.
Οι παρενέργειες του αλκοόλ την απόδοση έρχονται και στην αποθεραπεία. Το σώμα σας δεν λειτουργεί άριστα, οδηγώντας σε μειωμένη απόδοση σε όλα τα συστήματα του. Η αφυδάτωση, το περιορισμένο γλυκογόνο κι ένα υπερφορτωμένο καρδιαγγειακό σύστημα οδηγούν σε κακή αποθεραπεία.
Αυτό επηρεάζει την προπόνηση της επόμενης ημέρας. Το σώμα συνεχίζει να παρουσιάζει συμπτώματα hangover καθώς προσπαθεί να αναρρώσει από την “δηλητηρίαση” που του προκαλεί το αλκοόλ. Ένα βράδυ με 5 ποτά μπορεί να οδηγήσει σε 3 ημέρες αποθεραπείας για το σώμα από το αλκοόλ.
Ας μην ξεχνάμε όμως ότι είμαστε άνθρωποι, κοινωνικοί και με ελαττώματα. Το πόσο αλκοόλ θα καταναλώνει ο καθένας έχει να κάνει με πολλούς παράγοντες, αλλά καλό θα είναι να σκεφτούμε όλοι την “ζημιά” που κάνει στον οργανισμό όταν αθλούμαστε. Καλό θα είναι κατά τους μήνες της προετοιμασίας ή των αγώνων να υπάρχει πραγματικά πολύ περιορισμένη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Αλλά γενικά για όσους δεν κάνουν πρωταθλητισμό μια μπύρα ή ένα ποτήρι κρασί δεν κάνει κακό, εφόσον βέβαια υπάρχει μέτρο. Με λίγα λόγια δεν γίνεται να κατεβαίνουμε το Fleckalm Trail στο Kirchberg με τα κορυφαία ποδήλατα των εταιριών στα πλαίσια του Eurobike Media Days και να μην τελειώνουμε την ημέρα με μια-δυο μπύρες!
- Tags: αερόβια άσκηση, άθλημα αντοχής, αλκοόλ, αποθεραπεία, μπύρα