Όταν έρχεται η στιγμή να αγοράσει κάποιος ένα καινούριο ποδήλατο δρόμου υψηλής κατηγορίας, στο μυαλό του τριγυρνούν συνήθως δύο ερωτήματα. Πιο αεροδυναμικό ή ελαφρύτερο; Τροχοί με μεγάλο προφίλ, ή τροχοί πολύ ελαφριοί;
Το μόνο δεδομένο είναι πως κάποιος που θέλει να κάνει μια τέτοια αγορά, δεν θα την κάνει για να πηγαίνει απλές βόλτες, αλλά έχει αγωνιστικούς στόχους ή θέλει να γίνει ο βασιλιάς του Strava! Αυτό σημαίνει πως θέλει να μπορεί να πηγαίνει όσο γίνεται πιο γρήγορα. Για να δούμε όμως που πλεονεκτεί το κάθε ποδήλατο, θα πρέπει να δούμε από ποιο σημείο και μετά η αεροδυναμική επηρεάζει περισσότερο από το χαμηλότερο βάρος.
Δοκιμές έχουν δείξει πως η αεροδυναμική αντίσταση είναι η μεγαλύτερη αντίσταση που θα πρέπει να ξεπεράσει κάποιος αναβάτης μετά τα 24 χιλιόμετρα ανά ώρα. Η κοινή λογική λέει τότε, πως όταν κάποιος πηγαίνει με ταχύτητες μικρότερες των 24 χιλιομέτρων, δεν χρειάζεται αεροδυναμικά εξαρτήματα στο ποδήλατο του, αλλά έχει μεγαλύτερα οφέλη με το συνολικό χαμηλότερο βάρος.
Όταν όμως, κάποιος έχει μέση ταχύτητα 25 χιλιόμετρα στις βόλτες και στους αγώνες που συμμετέχει, θα είναι καλύτερα με ένα aero ποδήλατο ή με ένα ελαφρύτερο; Σχεδόν όλα τα καινούρια ποδήλατα επιδόσεων δοκιμάζονται σε κάποια αεροδυναμική σήραγγα, ώστε να βελτιστοποιήσουν την αεροδυναμική τους απόδοση.
Από τα 25 χιλιόμετρα και πάνω, η αεροδυναμική παίζει μεγαλύτερο ρόλο στις επιδόσεις ενός αθλητή από το συνολικό βάρος του ποδηλάτου του. Έχουν δημιουργηθεί ειδικά λογισμικά προσομείωσης διαδρομών και επιδόσεων, που δίνουν στους επιστήμονες την δυνατότητα να υπολογίσουν τον χρόνο που «σώζεται» αλλάζοντας κάποιες παραμέτρους.
Για παράδειγμα, αν έχουμε έναν αναβάτη 80 κιλών με ένα ποδήλατο 8 κιλών, σε μια διαδρομή 120 χιλιομέτρων με 1000 μέτρα θετικά υψομετρικά, με μέση απόδοση του αναβάτη γύρω στα 150w, κάνοντας αλλαγές που αντιστοιχούν στο 5% του βάρους του ποδηλάτου ή 5% στην αεροδυναμική του ποδηλάτου μπορούμε να μάθουμε τι διαφορές θα υπάρξουν στον τελικό χρόνο που θα χρειαστεί για την συγκεκριμένη διαδρομή.
Η σύγκριση αυτή αντιπροσωπεύει μια τυπική διαφορά που υπάρχει μεταξύ ενός σετ τροχών για ανηφόρες και ενός σετ aero τροχών. Ωραία όλα αυτά αλλά σίγουρα αναρωτιέστε ποιο από τα δύο είναι πιο γρήγορο στην συγκεκριμένη δοκιμή!
Η προσομοίωση με την 5% βελτίωση της αεροδυναμικής ήταν κατά 3:30 λεπτά γρηγορότερη από την προσομοίωση με 5% ελαφρύτερου ποδηλάτου.
Ο Dan Bigham, πρωταθλητής πίστας στο αγώνισμα Pursuit, έχει δουλέψει ως μηχανικός στην Formula One και έχει χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του ώστε να κερδίσει εθνικούς τίτλους στην πίστα. Βεβαιώνει πως «Η αεροδυναμική μετράει περισσότερο στους χομπίστες αναβάτες που πηγαίνουν με μέτριες προς χαμηλές ταχύτητες καθώς ενώ μπορεί η ταχύτητα και η αεροδυναμική αντίσταση να είναι μικρότερες σαν απόλυτα νούμερα, θα βρίσκονται για περισσότερη ώρα στην διαδρομή και έτσι θα κερδίσουν περισσότερο χρόνο«.
Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου ένα ελαφρύτερο ποδήλατο είναι καλύτερο-αποδοτικότερο;
Οι μόνες περιπτώσεις όπου ένα ελαφρύτερο ποδήλατο θα έχει πλεονέκτημα είναι στις παρατεταμένες ανηφόρες, σε τερματισμούς αγώνων σε κάποια κορυφή και σε ανηφορικά χρονομετρημένα κομμάτια.
Η μέση κλίση μιας διαδρομής για τους επαγγελματίες αναβάτες όπου το χαμηλό βάρος είναι πιο σημαντικό από τις μειωμένες αεροδυναμικές αντιστάσεις είναι περίπου στο 7,5%. Για έναν χομπίστα είναι περίπου στο 4,5% και αυτό γιατί πηγαίνει με μικρότερες ταχύτητες.
Το ελαφρύτερο ποδήλατο θα κάνει τεράστια διαφορά μόνο στις δυσκολότερες από τις αναβάσεις, όπως για παράδειγμα το Mont Ventoux.
Όλα αυτά βέβαια είναι γενικευμένα και κατά προσέγγιση και κάθε αναβάτης θα έχει διαφορετικά οφέλη. Η ουσία όμως είναι πως ένα πολύ ελαφρύ ποδήλατο είναι αποτελεσματικότερο μόνο σε ανηφορικά χρονομετρημένα κομμάτια και στις αναβάσεις. Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις, ένα λίγο βαρύτερο, αλλά πιο αεροδυναμικό ποδήλατο έχει πλεονέκτημα.
