Είτε το έχετε παρατηρήσει είτε όχι, κατά τους χειμερινούς μήνες η μέση ταχύτητα των διαδρομών μας μειώνεται και αυτό οφείλεται σε πάρα πολλούς παράγοντες και όχι στο ότι το «πηγαίνουμε» χαλαρά επειδή είναι χειμώνας και κάνουμε προετοιμασία για την επόμενη σεζόν.
Οι πιο βασικοί λόγοι που τον χειμώνα το ποδήλατο «πηγαίνει» πιο αργά είναι οι παρακάτω:
- Από το κρύο σκληραίνει το γράσο στα ρουλεμάν και γυρνάνε πιο δύσκολα.
- Το σώμα ξοδεύει περισσότερη ενέργεια για να παραμείνει ζεστό.
- Το κρύο, επίσης, επηρεάζει τα ελαστικά ως αποτέλεσμα να έχουν μεγαλύτερη αντίσταση κύλισης.
- Χρησιμοποιούμε πολλές φορές «χειμερινά» ελαστικά τα οποία έχουν πιο μαλακή γόμα για καλύτερο κράτημα.
- Ο ρουχισμός είναι πιο ογκώδης και πιο βαρύς από ότι το καλοκαίρι το οποίο μας κάνει να ξοδεύουμε περισσότερη ενέργεια, να μειώνεται η αεροδυναμική μας, αλλά και να δυσκολεύουν οι κινήσεις του σώματος.
- Η πυκνότητα του αέρα είναι μεγαλύτερη και δυσκολεύει την κίνηση αυξάνοντας την αντίσταση.
- Ας αναλύσουμε λίγο όμως κάθε λόγο για να δούμε τους παράγοντες που μας κάνουν να πηγαίνουμε πιο αργά.
Κρύο και ρουλεμάν.
Τα ρουλεμάν όταν βρίσκονται στο κρύο γίνονται πιο σφιχτά και δεν γυρνάνε με την ίδια ευκολία όπως το καλοκαίρι. Αυτό είναι ακόμη πιο έντονο, αν υπάρχουν νερά μέσα στα ρουλεμάν και έχουν παγώσει. Επίσης, ένα αρκετά χοντρό γράσο θα δημιουργήσει προβλήματα στο ελεύθερο του πίσω τροχού, αναγκάζοντας την αλυσίδα να συνεχίσει να γυρνάει με τον τροχό. Τέλος και ο δισκοβραχίονας είναι πολύ πιθανό να είναι αρκετά πιο σφιχτός κατά την περιστροφή.
Όλα αυτά όμως λύνονται με την κατάλληλη συντήρηση. Ένα πιο λεπτό, λιγότερο παχύρευστο γράσο, το οποίο είναι σχεδιασμένο να δουλεύει σε χαμηλότερες θερμοκρασίες θα λύσει τα περισσότερα από τα προβλήματα.
Κρύο και ανθρώπινος οργανισμός.
Όποιος κάνει ποδήλατο τον χειμώνα θα έχει παρατηρήσει ότι ζεσταίνεται το ίδιο ίσως και λίγο παραπάνω σε σχέση με την άνοιξη. Αυτό συμβαίνει διότι ο οργανισμός –λόγω του κρύου- μπαίνει σε μια κατάσταση «ανάγκης» και δημιουργεί περισσότερη θερμότητα για να κρατήσει ζεστά τα άκρα αλλά και τον κορμό. Με την παράλληλη άσκηση η θερμοκρασία του σώματος ανεβαίνει ακόμη παραπάνω, οπότε το να ντυνόμαστε πολύ βαριά δεν είναι και ό,τι το καλύτερο. Βέβαια σε τελική ανάλυση δεν επηρεάζεται η απόδοση μας, αλλά μόνο η άνεση. Και όπως όλοι ξέρουμε, αποδίδουμε περισσότερο όταν είμαστε άνετοι.
Κρύα ελαστικά.
Τα κρύα-παγωμένα ελαστικά τείνουν να είναι σκληρότερα, άρα έχουμε μειωμένη πρόσφυση και εμείς χαμηλώνουμε την πίεση ώστε να νιώθουμε ασφαλείς. Προέχει η ασφάλεια πάντα, αλλά αυτά τα λίγα psi που βγάζουμε από τα λάστιχα αυξάνουν αντίστοιχα και την αντίσταση κύλισης. Ίσως έχετε παρατηρήσει πως όταν φουσκώσετε τα ελαστικά μέσα στο σπίτι –που συνήθως τον χειμώνα επικρατούν θερμοκρασίες της τάξεως των 18-20°C- και στην συνέχεια μετά από λίγη ώρα στο κρύο ξαναμετρήσετε την πίεση θα είναι χαμηλότερη. Αυτό οφείλεται στην διαφορά όγκου του ζεστού και του κρύου αέρα. Όπως και να έχει όμως οι απώλειες είναι σχετικά μικρές –εφόσον δεν προβούμε σε ακρότητες σχετικά με την πίεση των ελαστικών.
Χειρότερη αεροδυναμική.
Ο ίδιος αναβάτης, με το ίδιο ποδήλατο, σε ίδιες συνθήκες αν είναι ντυμένος με χοντρά, χειμωνιάτικα ρούχα έχει μεγαλύτερη αεροδυναμική αντίσταση από ό,τι το καλοκαίρι. Όσοι λοιπόν ψάχνεστε πώς να γίνετε πιο αεροδυναμικοί το καλοκαίρι, τον χειμώνα σίγουρα θα σας πιάνει μελαγχολία. 2-4 
πόντους πιο φαρδιοί στο άνοιγμα των ώμων, 4-6 πόντους μεγαλύτερο «όγκο» στο στήθος.
Δείτε πως να γίνετε πιο αεροδυναμικοί το καλοκαίρι.
Στους ίσιους δρόμους και σε ταχύτητες μεγαλύτερες των 25 χιλιομέτρων ανά ώρα, η αεροδυναμική αντίσταση είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για έναν αναβάτη, αντιπροσωπεύοντας το 70-90% της συνολικής αντίστασης που νιώθει ο αναβάτης. Όπως είναι και λογικοί, οι μεγαλύτεροι –σε μέγεθος- αναβάτες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες αεροδυναμικές αντιστάσεις αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα αρνητικό, καθώς ένας πιο γεροδεμένος και ψηλός άνθρωπος έχει και περισσότερη δύναμη.
Βάρος.
Αν το συνολικό βάρος είναι μεγαλύτερο, για παράδειγμα 3 κιλά, αυτό δεν επηρεάζει σχεδόν καθόλου την ταχύτητα –εφόσον, όμως, δεν προκαλεί μεγαλύτερη αεροδυναμική αντίσταση.
Δυσκολία κινήσεων λόγω ρουχισμού.
Όποιος έχει προσπαθήσει να κάνει ποδήλατο με τζιν, σίγουρα θα έχει καταλάβει από πρώτο χέρι πως ο ρουχισμός επηρεάζει την άνεση και σαν συνέπεια την απόδοση. Μπορεί τα χειμωνιάτικα ποδηλατικά κολάν να είναι ειδικά σχεδιασμένα για χρήση στο ποδήλατο, αλλά αυτό δεν τα κάνει όσο άνετα είναι τα καλοκαιρινά shorts. Ίσως οι διαφορές που νιώθουμε να είναι μικρές, λόγω της πολυπλοκότητας της κίνησης, αλλά –πιστέψτε μας- υπάρχουν.
Ενοχλήσεις λόγω ιδρώτα!
Έχω πετύχει τον εαυτό μου, κρύες ημέρες να μην ζορίζομαι πολύ πάνω στο ποδήλατο για να μην ιδρώσω. Όσο καλά διαπνέοντα ρούχα και αν έχουμε τίποτα δεν συγκρίνεται με την εξάτμιση του ιδρώτα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Για να αρχίσει η «εξάτμιση» του ιδρώτα από τα διαπνέοντα ρούχα, θα πρέπει να ιδρώσετε και να ζεσταθείτε αρκετά ώστε το «μικροκλίμα» εσωτερικά του jacket να αρχίσει να γίνεται πραγματικά άβολο. Επίσης, πολλές φορές θα έχετε παρατηρήσει κάποιον που δεν ασχολείται με γυμναστική να ρωτάει: «καλά δεν κρυώνεις με τόσα λίγα ρούχα πάνω στο ποδήλατο;», ενώ είμαστε και βαριά ντυμένοι για τις συνθήκες.
Πυκνότητα αέρα.
Η πυκνότητα του αέρα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ποδηλασία κατά τους χειμερινούς μήνες. Όσο πιο κρύος είναι ο αέρας, τόσο πιο πυκνός γίνεται. (Σίγουρα θα έχετε ακούσει κάποιον φίλο σας που ασχολείται με τα αυτοκίνητα πως ο χειμώνας είναι ο καιρός για τα «τουρμπάτα»). Λέγοντας πως ο αέρας είναι πιο πυκνός, σημαίνει πως υπάρχουν περισσότερα άτομα διαφόρων αερίων και νερού με μικρότερο όγκο. Ο αέρας ζυγίζει περισσότερο ανά μονάδα όγκου. Όλα αυτά σημαίνουν πως, αν η αεροδυναμική σας επιφάνεια είναι 1 τετραγωνικό μέτρο όταν βρίσκεστε πάνω στο ποδήλατο και κινείστε με ταχύτητα 25χλμ/ώρα, θα μετακινήστε περίπου 7 μέτρα το δευτερόλεπτο και θα μετατοπίζετε 8,26 κιλά αέρα. Όλο αυτό συμβαίνει το καλοκαίρι. Τον χειμώνα στους -15°C θα πρέπει να μετατοπίζετε 9,57 κιλά αέρα με τις ίδιες παραμέτρους. Αυτό σημαίνει 15% περισσότερη αντίσταση. Αυτόματα η ταχύτητά σας θα μειωθεί κατά 5 χλμ/ώρα για την ίδια προσπάθεια. Σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους παράγοντες που αναλύσαμε παραπάνω, η συνολική επιπρόσθετη προσπάθεια που θα καταβάλετε για να διατηρήσετε τις ταχύτητες του καλοκαιριού μπορεί να φτάσει μέχρι και το 25%.
Φυσικά και δεν θα πρέπει να σταματήσετε το ποδήλατο τον χειμώνα, απλά σας τα αναφέραμε όλα αυτά για να καταλάβετε τους λόγους οι οποίοι κρύβονται πίσω από την «ανικανότητα» σας να γράψετε καινούρια KOM’s με το Strava -αν φυσικά δεν αλλάξατε γνώμη μετά από τις προτροπές του Πετρούτσου…
