Υπάρχει ολόκληρη επιστήμη σχετικά με το πως τα ποδήλατα μπορούν να ισορροπούν μόνα τους στους σταθμούς ποδηλάτων. Μπορεί να ακούγεται υπερβολικά ακαδημαϊκό, αλλά υπάρχει πρακτικότητα πίσω από την ιδέα: σε έναν άδειο σταθμό, κανείς δεν μπορεί να νοικιάζει ποδήλατα, ενώ σε έναν πλήρη σταθμό, κανείς δεν μπορεί να αφήσει το ποδήλατο. Βέβαια, μια καλή ιδέα, θα ήταν αν τα ποδήλατα θα μπορούσαν να πηγαίνουν μόνα τους από σταθμό σε σταθμό, αλλά θα έπεφταν στον δρόμο από την έλλειψη ισορροπίας. Μήπως όμως τελικά δεν είναι ουτοπικό;
Υπάρχουν, ποδήλατα που είναι αρκετά καλά στο να ισορροπούν από μόνα τους και υπάρχει ολόκληρη επιστήμη αφιερωμένη σε αυτόν τον τομέα. Δείτε το παρακάτω βίντεο από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου Cornell, Andy Ruina και Aren Schwab από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft, με ένα μουσταρδί ποδήλατο, χωρίς σέλα, το οποίο ισορροπεί από μόνο του σε ένα πάρκινγκ.
Και εδώ το ίδιο ποδήλατο, να ισορροπεί μόνο του μετά από μια στραβοτιμονιά.
«Το αξιοσημείωτο με τα ποδήλατα, είναι πως μπορούν να ισορροπήσουν από μόνα τους», εξηγεί ο Ruina. «Κατά έναν περίεργο τρόπο, αν το ποδήλατο κινείται γρήγορα -αλλά όχι πολύ γρήγορα- μπορεί να στρίβει μόνο του όσο χρειάζεται, ώστε να κρατήσει την ισορροπία του.»
Αυτό όμως που προσπάθησε να απαντήσει ο Ruina και οι συνεργάτες του είναι το ερώτημα: Πως γίνεται ακριβώς αυτό; Φαίνεται η μελέτη αυτή έχει ξεκινήσει πολλά χρόνια πριν. Υπάρχουν ολόκληρα κεφάλαια φυσικής, πίσω από την αυτό-ισορροπία των ποδηλάτων από το 1910. Δύο ήταν όμως, τα κύρια φαινόμενα που κατέληξαν ότι συντελούν στην αυτό-ισορροπία. Το γυροσκοπικό φαινόμενο και το φαινόμενο του ίχνους.
Αυτοί οι όροι είναι σίγουρα γνωστοί σε κάποιον αναγνώστη με πτυχίο στην μηχανική ή την φυσική αλλά θα τους εξηγήσουμε για να καταλάβετε και οι υπόλοιποι. Το γυροσκοπικό φαινόμενο ουσιαστικά λέει πως αφού ο μπροστινός τροχός γυρίζει, δημιουργεί ροπή που βοηθάει τον τροχό να ισορροπήσει, παρά το γεγονός ότι το ποδήλατο μπορεί να γύρει από την μια ή την άλλη πλευρά. Το φαινόμενο του ίχνους, (ή η γωνία κάστερ), λέει πως από την στιγμή που ο μπροστά τροχός του ποδηλάτου είναι τοποθετημένος πίσω από τον άξονα του τιμονιού, τότε ο τροχός θα ακολουθεί την κίνηση του τιμονιού και θα ευθυγραμμίζεται από μόνος του -όπως λειτουργούν και τα καροτσάκια στο σούπερ μάρκετ, όταν λειτουργούν!
Ο Ruina και οι συνεργάτες του δεν πείσθηκαν όμως ότι αυτά τα φαινόμενα οφείλονταν για την συμπεριφορά του ποδηλάτου που είδαμε παραπάνω. Έτσι, έφτιαξαν ένα πρωτότυπο ποδήλατο, που εξουδετερώνει το γυροσκοπικό φαινόμενο και δεν παρουσίαζε το φαινόμενο ίχνους. Κατά την διάρκεια πολλών δοκιμών, απέδωσε πολύ καλά σε σημείο σχεδόν να καταφέρνει να ξεφύγει από τους βοηθούς του.
Οι ερευνητές έγραψαν και δημοσιοποίησαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό Science το 2011, ενώ σχεδόν παράλληλα ο Ruina δηλώνει για την έρευνά τους: «Οι άνθρωποι είναι κολλημένοι σχετικά με την μορφή των ποδηλάτων και τον τρόπο που λειτουργούν. Πιστεύουμε ότι με την χρήση των ιδεών μας, μπορεί οι άνθρωποι να φτιάξουν καλύτερα ποδήλατα και αυτό σίγουρα διευρύνει τις δυνατότητες».
Μήπως στο μέλλον δούμε όντως ποδήλατα που θα πηγαίνουν μόνα τους στους σταθμούς ενοικίασης;
