Κυκλοφορούν εκατοντάδες τύποι σελών στην αγορά, καθεμία με διαφορετικά χαρακτηριστικά, άλλη για χρήση σε βουνό άλλη στην πόλη και άλλη για να είστε ξεκούραστοι όταν θα συμμετέχετε σε κάποιο brevet. Πέρα από το μάρκετινγκ κάθε εταιρίας και τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει να διαλέξετε την “δική” τους sela, υπάρχουν μερικά χαρακτηριστικά που θα σας βοηθήσουν να βρείτε μια ποδηλατική sela μοναδικά άνετη, ξεκούραστη και όμορφη.
Τι είδους ποδήλατο κατέχετε; Πού ποδηλατείτε;
Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να αναρωτηθείτε όταν βγείτε στην αγορά για μια καινούρια ποδηλατική σέλα, είναι η χρήση και οι ώρες που περνάτε πάνω στο ποδήλατο. Μια σκληρή, επαγγελματική σέλα, θα είναι καλή για τις μετακινήσεις σας στην πόλη; Για ποιον λόγο, όμως, να ξοδέψετε τόσα χρήματα για μια σέλα σε ένα ποδήλατο πόλης που το αφήνετε δεξιά και αριστερά με τις πιθανότητες κλοπής του, να είναι πάντα αυξημένες; Το που θα ποδηλατείτε και το πως, θα πρέπει να γίνουν τα πρώτα πράγματα που θα σκέφτεστε όταν θα αγοράζετε μια σέλα.
Πολλοί νέοι στην ποδηλασία, πιστεύουν, ότι μια σέλα με πολύ υλικό θα είναι πιο άνετη από κάποια που φαίνεται πιο “τσόφλι”. Αυτό δεν ισχύει σε καμία των περιπτώσεων. Σίγουρα η ποσότητα υλικού που υπάρχει επηρεάζει την άνεση της σέλας, αλλά η σωστή τοποθέτησή του είναι πολύ πιο κρίσιμη στην άνεση που θα προσφέρει η σέλα, από το πάχος του υλικού. Σχεδόν όλες οι σέλες έχουν κάποια ελαστικότητα όταν δέχονται το βάρος του αναβάτη. Αυτή η ελαστικότητα, επιτυγχάνεται μέσω της συμπίεσης του υλικού ή από ελαστικότητα στο περίβλημα της σέλας. Το μεγαλύτερο μέρος του υλικού που ευθύνεται για την άνεσή μας είναι ένας συνδυασμός ανοικτών και κλειστών κυψελίδων αφρού. Με την χρήση αυτό το υλικό συμπιέζεται στα σημεία επαφής της σέλας με τον αναβάτη. Σε σέλες, νεότερης τεχνολογίας, το υλικό αυτό αρκετές φορές είναι μια μίξη πλαστικού ή κάρμπον τα οποία είναι πολύ πιο ανθεκτικά στην χρήση από τον αφρό. Καλοσχεδιασμένες σέλες, με ελάχιστο αφρό, τυγχάνει να είναι πιο άνετες, να μην παραμορφώνονται με την χρήση και να μην χάνουν την ελαστικότητα τους με την πάροδο του χρόνου. Κάποια “χοντρή” σέλα με πολύ αφρό, θα συμπιεστεί με την συνεχόμενη χρήση και θα γίνει πολύ άβολη.
Αν σκοπεύετε να συμμετάσχετε σε αγώνες, τότε η απόδοση και το βάρος της σέλας θα πρέπει να είναι μέσα στα βασικά χαρακτηριστικά επιλογής. Αν, από την άλλη, ποδηλατείτε για την γυμναστική και για ο χαβαλέ, τότε μια πάρα πολύ άνετη sela, που δεν θα σας κουράζει μετά από πολλές ώρες, είναι αυτή που ψάχνετε. Βέβαια, η sela που ψάχνουμε όλοι μας, είναι ένας συμβιβασμός μεταξύ όλων αυτών. Μια sela άνετη για να μπορούμε να ποδηλατούμε όλη την ημέρα, να μην έχει ελαστικότητα για να μην χάνουμε δύναμη κατά το πεταλάρισμα, αλλά να είναι ελαφριά και φτηνή!
Επίσης, θα πρέπει να έχετε υπόψιν σας πιθανά ζητήματα συμβατότητας. Αρκετές σέλες επιδόσεων έχουν rails από κάρμπον και λόγω του οβάλ σχεδιασμού τους δεν είναι συμβατές με παλουκόσελα που έχουν μόνο μία βίδα για την σύσφιξη της σέλας. Μια άλλη λεπτομέρεια που μπορεί να επηρεάσει την συμβατότητα είναι το προφίλ της σέλας. Μερικές σέλες έχουν πολύ χαμηλό προφίλ -όπου προφίλ, η απόσταση του κάτω μέρους της σέλας με τις ράγες- και αυτό μπορεί να επηρεάσει την ρύθμιση της κλίσης σε μερικούς τύπους παλουκόσελων. Σε αρκετούς τύπους σελών, εξέχει περισσότερο υλικό από την κάτω μεριά, στο σημείο που σφίγγει με το παλουκόσελο, με αποτέλεσμα να έρχεται σε επαφή με την sela.
Τι να αγοράσετε και από που
Οι περισσότεροι κατασκευαστές, έχουν μεγάλη ποικιλία από διαφορετικές σέλες. Είτε είναι διαφορετικές εκδόσεις της ίδιας σέλας σε διαφορετικέ τιμές, είτε διαφορετικά μοντέλα. Γενικά ισχύει, πως τα ακριβότερα μοντέλα είναι συνήθως λόγω του χαμηλότερου βάρους τους, το οποίο προέρχεται από κάρμπον ή rails τιτανίου, ενώ κάποια κορυφαία μοντέλα, έχουν και σκελετό από κάρμπον, με τα τελευταία να υπόσχονται και μειωμένους κραδασμούς από το τερέν στον αναβάτη. Η διαφορά τιμής μεταξύ ατσάλινων rails και κάρμπον μπορεί να φτάσει και τα 100€. Το αν η μείωση του βάρους δικαιολογεί τα έξτρα χρήματα μόνο εσείς μπορείτε να το κρίνετε, βάση των στόχων, αλλά και της οικονομικής ευχέρειας σας.
Υπάρχουν ειδικές σέλες για την χρήση σε βουνό, με καλύμματα ειδικά ενισχυμένα για αυξημένη αντοχή στις φθορές, αλλά πάντα με αυξημένο βάρος σε σχέση με μια sela για ποδήλατο δρόμου. Μια άλλη παραλλαγή, είναι οι σέλες χρονομέτρου. Είναι πιο κοντές, με περισσότερη ενίσχυση στο μπροστά μέρος ώστε να φέρνουν την θέση του αναβάτη πιο μπροστά αλλά και να παραμένουν εντός κανονισμών της UCI.
Αν πρόκειται να αγοράσετε μια σέλα, καλό θα ήταν να πάρετε την φτηνότερη έκδοσή της, αν δεν υπάρχει η δοκιμή για test ride ώστε να δείτε αν όντως σας βολεύει η όχι, και αφού βεβαιωθείτε ότι είναι η “ιδανική” sela για εσάς, τότε να την αναβαθμίσετε, πουλώντας την ή μεταφέροντάς την σε κάποιο άλλο ποδήλατο. Στην ποδηλατική σας παρέα, όλο και κάποιος θα έχει μια παλιά sela, ή κάποια που δεν τον βόλεψε ώστε να μπορέσετε να την δανειστείτε για δοκιμή. Δείτε ποιο σχήμα σας βολεύει και πόσο μαλακή ή σκληρή την θέλετε πριν αγοράσετε κάποια. Να έχετε υπόψιν όμως, ότι αν έχει χαλάσει από την υπερβολική χρήση, ο αφρός πιθανόν να έχει συμπιεστεί αρκετά και να σας δίνει διαφορετική αίσθηση από ότι όταν θα ήταν καινούρια.
Μπορεί να βρείτε προσφορές που δεν θα πρέπει να αφήσετε σε κάποιο online μαγαζί, αλλά καλύτερα να στραφείτε στο ποδηλατάδικο της γειτονιάς σας διότι, θα μπορείτε να την δοκιμάσετε και σε περίπτωση που την αγοράσετε και δεν σας βολέψει μετά από 4-5 ημέρες, το πιο πιθανό είναι να την δεχτεί πίσω για να σας δώσει κάποια άλλη που να σας είναι πιο βολική. Επίσης, θα γίνει σωστή ρύθμιση του ύψους αλλά και της γωνίας της σέλας για να μην νιώθετε δυσφορία.
Προσαρμογή
Ένας ακόμη πολύ βασικός παράγοντας στην επιλογή μιας σέλας είναι το μέγεθός της και η προσαρμογή της στα κόκκαλα της λεκάνης σας. Όπως υπάρχουν μάρκες από παπούτσια που σας “ταιριάζουν” καλύτερα, έτσι είναι και οι σέλες. Μπορεί η σέλα της εταιρίας Α να είναι άβολη και σκληρή για εσάς, ενώ για τον κολλητό/κολλητή σας να είναι η sela που έψαχναν χρόνια. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την προσαρμογή της σέλας είναι το πλάτος της, το μήκος, η ελαστικότητά της και η ελευθερία που προσφέρει για την κίνηση της λεκάνης. Τέλος, να σημειώσουμε, ότι οι αγωνιστικές σέλες είναι σχεδιασμένες ώστε να χρησιμοποιούνται από αναβάτες που φοράνε ποδηλατικά shorts και γι’ αυτόν τον λόγο έχουν λιγότερο υλικό σε αντίθεση με σέλες για καθημερινή χρήση στην πόλη.
Ανάλογα τον κατασκευαστή υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι “ζευγαρώματος” μιας σέλας με τον αναβάτη. Για παράδειγμα η Fizik με την τεχνολογία Spine Concept System, προτείνει σέλες, αναλόγως την ευλυγισία του αναβάτη, ενώ η Selle Italia, μέσω επιλεγμένων εμπόρων που προσφέρουν την υπηρεσία IDMatch, κατά την οποία παίρνουν διάφορες μετρήσεις από τον αναβάτη, όπως επίσης και για τι χρήση προορίζεται η sela, πριν καταλήξουν στο κατάλληλο μοντέλο.
Όταν αγοράσετε μια καινούρια sela δώστε λίγο χρόνο στον εαυτό σας για να συνηθίσει. Οι πρώτες βόλτες με την καινούρια sela μπορεί να μην είναι πολύ άνετες. Ίσως χρειαστεί λίγος χρόνος για να συνηθίσετε την νέα σας σέλα, ειδικά αν η προηγούμενη είχε διαφορετικές διαστάσεις. Επίσης, η ρύθμιση της νέας σας σέλας, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την αίσθηση που έχετε. 1-2 μοίρες λιγότερη ή περισσότερη κλίση και μετατρέπεται από καναπές σε κάκτο. Επίσης, η μετακίνηση μπροστά ή πίσω επηρεάζει εξίσου σημαντικά την άνεση την εφαρμογή αλλά και την δική σας απόδοση.
Τέλος δεν θα πρέπει να παραλείψουμε, την αναφορά, στο συνολικό ύψος της σέλας, από το μέσο της μεσαίας τριβής μέχρι το υψηλότερη σημείο της σέλας, διότι μπορεί να υπάρχει διαφορά μεταξύ σελών, λόγω του προφίλ και της ποσότητας του υλικού που έχει.