Τα ποδήλατα βουνού είναι τα “Jeep” στον ποδηλατικό κόσμο και όπως ο αυτοκινούμενος ‘ξάδελφος’, πολλοί από αυτούς που αγοράζουν ποδήλατα βουνού δεν τα πηγαίνουν ποτέ στο βουνό ή έστω στους πατημένους χωματόδρομους. Τα ποδήλατα βουνού έχουν φαρδείς τροχούς, ακόμη πιο φαρδιά ελαστικά, με μεγάλα τακούνια, τα οποία προσφέρουν πολύ καλύτερη οδική συμπεριφορά στις χωμάτινες συνθήκες, όπου τα λεπτά ελαστικά ενός ποδηλάτου δρόμου θα “έσκαγαν” στην πρώτη πετρούλα.
Αν λοιπόν σκοπεύετε να αρχίσετε να “παίρνετε τα βουνά”, τότε ένα κατάλληλο ποδήλατο βουνού θα γίνει αχώριστος σύντροφός σας. Ας δούμε όμως, μερικές συμβουλές αγοράς ποδηλάτου βουνού, ώστε να κάνετε την πιο σωστή επιλογή για την χρήση που το χρειάζεστε.
Τροχοί: Τα τρακτερωτά λάστιχα που βλέπετε στα ποδήλατα βουνού, είναι τα άκρως κατάλληλα για τους κακοτράχηλους χωματόδρομους. Τα ελαστικά επίσης δουλεύουν σε χαμηλότερες πιέσεις έχοντας μεγαλύτερη επιφάνεια επαφής με το έδαφος, καθιστώντας τα αναποτελεσματικά στην άσφαλτο. Οι ζάντες είναι πιο φαρδιές και πιο βαριές από τις αντίστοιχες των ποδηλάτων δρόμου, συνήθως φτιαγμένες από αλουμίνιο αλλά με πολύ μεγαλύτερη αντοχή ώστε να ανταπεξέρχονται στην κακοποίηση των μονοπατιών και της σκληρής, βουνίσιας χρήσης.
Τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί ποδήλατα με τροχούς 29″ και 27,5″ -ενώ μέχρι πρότινος υπήρχαν μόνο τροχοί 26″-. Οι μεγαλύτεροι τροχοί έχουν καλύτερη κύλιση πάνω από τα εμπόδια. Σκεφτείτε τους τροχούς από ένα πατίνι και δίπλα τους τροχούς από ένα αυτοκίνητο… ποιος περνάει πιο εύκολα ένα εμπόδιο; Περισσότερα για τα 27,5″ μπορείτε να δείτε και εδώ: 650Β ή αλλιώς 27.5! Μύθος ή ανάγκη;
Πλαίσιο: Ακόμη και τα πιο φτηνά ποδήλατα βουνού πλέον έρχονται με αλουμινένιο σκελετό καθώς έχει πολλά πλεονεκτήματα έναντι του χάλυβα. Είναι ελαφρύ, αρκετά οικονομικό και δεν σκουριάζει -πολύ σημαντικός παράγοντας ειδικά για ένα ποδήλατο βουνού που έρχεται αντιμέτωπο με λάσπες και πολλά νερά. Τέλος τα μονοπάτια και οι χωματόδρομοι στο βουνό πολλές φορές έχουν πολύ μεγαλύτερες κλίσεις από ότι οι δρόμοι που κινούνται τα ποδήλατα βουνού, οπότε πολλά ακριβά πλαίσια ποδηλάτων βουνού είναι φτιαγμένα από ανθρακονήματα (κάρμπον) καθώς είναι κατά πολύ ελαφρύτερο από το αλουμίνιο. Πολλά ποδήλατα βουνού είναι εξοπλισμένα είτε με μπροστά ανάρτηση μόνο, είτε με αναρτήσεις και στους δύο τροχούς. Αν η χρήση του ποδηλάτου προορίζεται για αρκετά ανώμαλες επιφάνειες, τότε οι αναρτήσεις μπρος-πίσω είναι μονόδρομος. Προσοχή όμως με τα πολύ φτηνά ποδήλατα βουνού που έχουν αναρτήσεις μπρος-πίσω, οι οποίες δείχνουν ότι δουλεύουν, αλλά μόλις ζοριστούν λίγο παραπάνω σε πιο απαιτητικές συνθήκες βουνού αποτυγχάνουν. Αναλόγως της χρήσης του ποδηλάτου βουνού και της κατηγορίας τιμής του πάνε και οι αναρτήσεις που αρκετές έχουν την δυνατότητα να ανταπεξέλθουν σε πραγματικά δύσκολες συνθήκες.
Τιμόνι: Τα τιμόνια στα ποδήλατα βουνού είναι φαρδύτερα από τα αντίστοιχα στα ποδήλατα δρόμου και βασικά είναι ίσια. Αυτό προσφέρει μεγαλύτερη άνεση και έλεγχο στον αναβάτη πάνω στα κακοτράχαλα μονοπάτια, καθώς και μια πιο άνετη και όρθια θέση οδήγησης, η οποία με την σειρά της προσφέρει καλύτερο έλεγχο του ποδηλάτου καθώς ο αναβάτης έχει την δυνατότητα να μετακινείται μπρος-πίσω και αριστερά δεξιά επάνω στο ποδήλατο για να κρατάει την ισορροπία του σε δύσκολα και τεχνικά σημεία των μονοπατιών. Πόσο φαρδύ όμως πρέπει να είναι το τιμόνι σε ένα ποδήλατο βουνού;
Ταχύτητες: Φυσικά και υπάρχουν ταχύτητες στα ποδήλατα βουνού για να επιτρέπουν στους αναβάτες να ανεβαίνουν και τα πιο απότομα σημεία, σημεία πολύ πιο απότομα από ότι μπορεί να φανταστεί κάποιος που ποδηλατεί στον δρόμο μόνο. Αυτό σημαίνει πως μπροστά πρέπει να υπάρχουν αρκετές επιλογές στα γρανάζια, 2 ή 3 γρανάζια -αν και το 1Χ με τις 11-πλες σειρές μετάδοσης έχει γίνει αρκετά δημοφιλές τελευταία- και μεγάλο γρανάζι πίσω ώστε να είναι ελαφρύ το πετάλι και στα πιο απότομα σημεία. Διαβάστε: πως να μετατρέψετε την μετάδοσή σας σε 1Χ.
Πετάλια: Τα φτηνά ποδήλατα βουνού έρχονται με ίσια-φλατ πετάλια, ενώ τα ποδήλατα πιο ακριβής κατηγορίας έρχονται χωρίς πετάλια, ώστε ο χρήστης να χρησιμοποιεί ότι τον βολεύει, είτε είναι φλατ, είτε clipless. Δείτε επίσης: βασικές διαφορές στα πετάλια βουνού.
Αξεσουάρ: Μια συσκευή GPS είναι πολύ σημαντική στο ποδήλατο βουνού -πολύ περισσότερο από ότι στα ποδήλατα δρόμου. Γενικά όμως θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για όλα, καθώς θα βρεθείτε σε απομονωμένες περιοχές όπου θα εξαρτάστε μόνο από τον εαυτό σας. Δείτε τι πρέπει να κουβαλάτε στο backpack, όπως επίσης και πως να διαλέξετε backpack.
Συμβουλές αγοράς: Αρκετά ποδηλατάδικα έχουν ποδήλατα για πολύωρη δοκιμή ώστε να αποφασίσετε αν σας αρέσει η όχι το συγκεκριμένο είδος/κατηγορία ποδηλάτου βουνού. Προσπαθήστε να δοκιμάσετε αρκετά ποδήλατα, στις ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες που θα το χρησιμοποιείτε το ποδήλατο καθώς υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές ανάμεσε ποδήλατα διαφορετικών κατηγοριών. Αποφύγετε τα πολύ φτηνά ποδήλατα βουνού, από Super markets καθώς είναι πολύ βαριά, με κακής ποιότητα εξοπλισμό, ο οποίος δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτητικές συνθήκες των βουνών.